wtorek, 23 kwietnia 2024r.

Historia

11 lipca 2011

przez  admin

W XIII w. tereny dzisiejszej gminy Sulmierzyce stanowiły Puszczę Radomszczańską. Z testamentu Bolesława Krzywoustego dowiadujemy się, że te rozległe, zalesione obszary wchodziły w skład Księstwa Łęczyckiego, którym po śmierci władcy władała wdowa – Księżna Salomea.
Średniowiecze jest okresem, w którym powstają pierwsze osady. Są to: wsie szlacheckie oraz rycerskie, osady królewskie i młyńskie.
Powstają w tym czasie:
• Piekary – osada królewska,
• Bogumiłowice (1361r.) – wieś szlachecka,
• Sulmierzyce – wieś szlachecka,
• Wola Wydrzyna – wieś szlachecka,
• Chorzenice (1372r.) – wieś szlachecka,
• Dworszowice Pakoszowe – koniec XIV w.,
• Nowa Wieś i Kuźnica – wsie włościańskie,
• Łęczyska – Markowizna, Ostro wek, Dygudaj, Winek – osady młyńskie.
W źródłach pisanych Sulmierzyce wzmiankowane są jako wieś szlachecka. Pierwsza wzmianka nazwy osady pojawia się w źródłach w roku 1402 i dotyczy istniejącej już parafii Rzymsko – Katolickiej. Założycielem wsi najprawdopodobniej był szlachcic z rodu Ostojczyków, którzy byli w Sulmierzycach do roku 1470. Istnieje prawdopodobieństwo, że nazwa Sulmierzyce wywodzi się od imienia Sulmir – jednego z założycieli wsi.

Wieś Sulmierzyce rozłożyła się po obu stronach doliny w kształcie niecki na długości około 800 m, 1 km od dworu, z drogą położoną w środku wsi, znaną już w średniowieczu.
Wiek XVI jest okresem przemian, kształtuje się administracja, w miejsce księstw powstają województwa z wojewodą na czele jako władzą urzędniczą, tworzą się samorządy szlacheckie, powstają powiaty w miejsce kasztelani. W skład utworzonego województwa sieradzkiego wchodzi m.in. powiat radomszczański, w skład którego wchodzi gmina Sulmierzyce. Taki podział administracyjny trwa do pierwszych rozbiorów państwa.
Rozbiory Polski zdecydowały o tym, że województwo sieradzkie należało do Prus, tworząc tzw. prowincję pruską (Prusy Południowe). W tym czasie ulega zmianie administracja, województwa przemianowane są na departamenty, pozostawiając podział na powiaty. Podział taki trwa do 1809r.
W roku 1790 zostaje utworzona szkółka parafialna. W latach 1800 – 1814 do Sulmierzyc przybywają Żydzi. W latach 1823 – 1841 zbudowana została boźnica, a obok niej mykwa. Pozostałością po istnieniu gminy żydowskiej na terenie gminy jest kirkut (cmentarz) w miejscowości Stanisławów.
W 1800 roku ma miejsce pożar drewnianej świątyni. W latach 1800 – 1806 w miejsce starej drewnianej świątyni zniszczonej wskutek pożaru zostaje wzniesiony obecny kościół, który w dniu 22 lipca 1934 r. od uderzenia pioruna ulega w części spaleniu – spłonęły wtedy wieże, dach i sufit.
W 1815 r. Kongres Wiedeński tworzy Królestwo Polskie. Rok później zostaje przywrócony dawny podział administracyjny. Gmina Sulmierzyce należy do powiatu radomszczańskiego w obwodzie piotrkowskim w województwie kaliskim.
W 1827 roku dobra sulmierzyckie ulegają parcelacji, w wyniku, której powstają wsie: Filipowizna, Kodrań, Dąbrowa, Eligiów i Stanisławów.
W 1851r. miejscowość Sulmierzyce nawiedza pożar w wyniku którego spaliła się cała wieś.
W roku 1852 na parceli dworskiej został założony cmentarz grzebalny (obecnie ul. Strażacka).
Po Powstaniu Listopadowym rząd carski w miejsce województw tworzy gubernie pozostawiając obwody i powiaty jako organy władzy terenowej. Gmina Sulmierzyce podlega powiatowi radomszczańskiemu w obwodzie piotrkowskim, guberni warszawskiej.
Po wybuchu Powstania Styczniowego dokonuje się kolejny podział administracyjny, utworzona zostaje gubernia. Powiat radomszczański, w skład którego wchodzi gmina Sulmierzyce zostaje włączony do guberni piotrkowskiej. Taki podział administracyjny utrzymuje się do pierwszej wojny światowej. Podczas I wojny światowej królestwo polskie zostaje podzielone na dwie strefy: niemiecką i austriacką. Gmina Sulmierzyce znalazła się pod okupacją austriacką. Po uzyskaniu niepodległości Państwa Polskiego na podstawie ustawy z 1919 r. zostaje utworzone województwo łódzkie. Jednostką administracyjną najniższego rzędu jest gmina, a następnie powiat.
Kolejny podział administracyjny następuje podczas II wojny światowej. Kraj zostaje podzielony na dwie części: Generalną Gubernię i Warthegau (Kraj Warty) przyłączając go do III Rzeszy. Gmina Sulmierzyce znalazła się w Kraju Warty w powiecie wieluńskim. Po zakończeniu II wojny światowej następuje proces tworzenia nowego podziału administracyjnego i podziału władzy. W 1945 roku ulega parcelacji majątek w Chorzenicach – w obiektach mieszkalnych ma siedzibę Szkoła Podstawowa oraz ulega nacjonalizacji majątek w Woli Wydrzynej – zostaje utworzone Państwowe Gospodarstwo Rolne.

Lata okupacji to nie tylko lata eksterminacji mieszkańców, ale też rozkradanie mienia. Niemcy rabują wtedy dzwon „Jan” z dzwonnicy w Sulmierzycach, który ocalał podczas I wojny światowej ze względu na swój ciężar.
W latach 1945 – 1946 powstaje Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Bogumiłowicach oraz Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Sulmierzycach. W 1947 roku powstaje Kółko Rolnicze w Sulmierzycach, a w roku 1950 powstaje Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Sulmierzycach.
W pierwszej połowie XX w. na terenie Gminy zorganizowane zostają jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej w miejscowościach: Sulmierzyce, Chorzenice, Bogumiłowice, Dworszowice Pakoszowe, Kuźnica.
W roku 1952 zostaje erygowana parafia Dworszowice Pakoszowe.
W roku 1954 zostają zniesione urzędy gminne, w ich miejsce powstają gromadzkie rady narodowe. Na terenie obecnej gminy Sulmierzyce powstają gromadzkie rady narodowe w: Chorzenicach, Bogumiłowicach, Sulmierzycach i Dworszowicach Pakoszowych.
Z dniem 01 stycznia 1956 roku powstaje powiat pajęczański w skład, którego wchodzą w/w gromady.
W latach 60 – tych XX w. następuje elektryfikacja miejscowości gminy Sulmierzyce oraz rozpoczyna się budowa Szkoły Podstawowej w Sulmierzycach i Dworszowicach Pakoszowych.
W latach 1972 – 1975 przeprowadzone zostają kolejne reformy administracji. Reaktywowano gminy, utworzono województwo piotrkowskie w skład którego weszła gmina Sulmierzyce.
W latach 1970 – 1980 następuje budowa wodociągów na terenie gminy Sulmierzyce.
Z dniem 01 stycznia 1999 roku następuje nowy podział administracyjny, utworzone zostają nowe województwa oraz powiaty. Gmina Sulmierzyce wchodzi w skład powiatu pajęczańskiego województwa łódzkiego.
W obecnym kształcie gmina Sulmierzyce została powołana uchwałą Nr 19/100/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dniem 01 stycznia 1973 roku i wchodziła ona w skład powiatu pajęczańskiego.
Miejscowość gminna – Sulmierzyce – zachowała swój układ przestrzenny miasteczka z prostokątnym rynkiem i dominantą przestrzenną kościoła. Sieć dróg zbiega się tu promieniście, świadcząc o dawności układu komunikacyjnego.

Ostatnia zmiana: 11 lipca 2011

Ta strona używa cookie i innych technologii. Korzystając z niej wyrażasz zgodę na ich używanie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej informacji

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close