Podział nieruchomości

Z wnioskiem o podział nieruchomości może wystąpić tylko osoba dysponująca tytułem własności lub użytkowania wieczystego czyli właściciel bądź użytkownik wieczysty nieruchomości. W przypadku użytkowania wieczystego, stroną postępowania staje się także Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego. W sytuacji, kiedy nieruchomość ma kilku współwłaścicieli lub użytkowników wieczystych, podziału można dokonać jedynie na ich wspólny zgodny wniosek. Jeśli jeden ze współwłaścicieli nie zgadza się na podział, ale pozostali współwłaściciele mają więcej niż połowę udziałów – wówczas przysługuje im możliwość zwrócenia się ze sprawą do sądu o uzyskanie orzeczenia zastępującego zgodę pozostałych stron. Orzeczenie to jest koniecznym załącznikiem do wniosku o podział nieruchomości. Wydzielone działki nadal będą we współwłasności. Można ją znieść (czyli przydzielić konkretne działki wskazanym osobom) u notariusza lub w sądzie.

Z wnioskiem może wystąpić również osoba fizyczna lub prawna uprawniona do reprezentowania ww. osób poprzez posiadanie stosownego pełnomocnictwa (w przypadku osób prawnych należy pamiętać o właściwej reprezentacji zgodnej z zapisem w KRS).

WYMAGANE DOKUMENTY

Podział zgodnie z art. 93 ustawy odbywa się dwuetapowo:

Etap 1 – Wniosek w sprawie podziału nieruchomości (postanowienie) musi zawierać załączniki w postaci:

dokumentów stwierdzających tytuł prawny do nieruchomości (np. odpis z księgi wieczystej, notarialną umowę nabycia)

lub:
– oświadczenie przedstawiające aktualny stan wpisów w księdze wieczystej założonej dla nieruchomości objętej wnioskiem o podział wraz ze wskazaniem numeru księgi wieczystej.

Oświadczenie to, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań,

lub:
– zaświadczenie o stanie prawnym, jaki wynika ze zbioru dokumentów;

wypisu z ewidencji gruntów i budynków oraz kopii mapy katastralnej obejmującej nieruchomość podlegającą podziałowi;
pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na podział nieruchomości (dla nieruchomości wpisanej do rejestru zbytków). Zezwolenie to jest decyzją administracyjną, która powinna zapaść w odrębnym postępowaniu, przed rozpoczęciem postępowania o podział nieruchomości;

wstępnego projektu podziału, który opracowany jest na mapie zasadniczej udostępnionej do celów opiniodawczych przez właściwy ośrodek dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej. W przypadku braku takiej mapy – na kopii mapy katastralnej, uzupełnionej o niezbędne dla projektu podziału elementy zagospodarowania terenu.

Do wniosku (w przypadku 1 właściciela) należy załączyć wstępny projekt podziału w 3 egz. – dla nieruchomości stanowiącej własność jednej osoby. (Każdy kolejny współwłaściciel nieruchomości – dodatkowy egz. projektu podziału).

Etap 2 – Wniosek o wydanie decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości.

Do wniosku (w przypadku 1 właściciela):

4 x ostateczny projekt podziału z zaznaczonymi kolorem czerwonym wydzielonymi nieruchomościami oraz w tym samym kolorze powierzchnie wydzielanych działek (dla nieruchomości stanowiącej własność jednej osoby – kolejny właściciel – dodatkowy egz. projektu podziału)
4 x wykaz zmian gruntowych (dla nieruchomości stanowiącej własność jednej osoby– kolejny właściciel – dodatkowy egz. projektu podziału) i mapa uzupełniająca,
protokół z przyjęcia granic,
wykaz synchronizacyjny, jeżeli oznaczenie działek gruntu w ewidencji gruntów jest inne niż w księdze wieczystej.

Podział zgodnie z art. 95 ustawy odbywa się jednoetapowo.

W przypadku podziału nieruchomości niezależnie od ustaleń miejscowego planu zagospodarowania – art. 95 do wniosku należy złożyć komplet dokumentów wskazanych przy podziale zgodnie z art. 93 (wskazanych w Etap 1 i Etap 2).

TERMIN I SPOSÓB ZAŁATWIENIA

Przy wydaniu postanowienia: do 30 dni (przy wnioskach kompletnych nie wymagających dodatkowych uzupełnień), a w sprawach skomplikowanych do 2 miesięcy.

Przy wydawaniu decyzji: do 30 dni (przy wnioskach kompletnych nie wymagających dodatkowych uzupełnień), a w sprawach skomplikowanych do 2 miesięcy.

OPŁATA SKARBOWA: bez opłat.

(art. 2 ust. 1 pkt. 1 litera „h” ustawy z dnia 16.11.2006 r. o opłacie skarbowej – tekst jednolity. Dz. U. z 2021 r., poz. 1923 z późniejszymi zmianami).

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 08. 1997 roku ( tekst jednolity. Dz. U. 2021 r. poz. 1899 z późn. zm)

TRYB ODWOŁAWCZY

Na postanowienie służy stronom prawo wniesienia zażalenia do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Sieradzu za pośrednictwem Wójta Gminy Sulmierzyce w terminie 7 dni od dnia otrzymania.

Odwołanie od decyzji w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Sieradzu za pośrednictwem Wójta Gminy w Sulmierzycach. W trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania strona może zrzec się prawa do wniesienia odwołania wobec organu administracji publicznej, który wydał decyzję. Z dniem doręczenia organowi administracji publicznej oświadczenia o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania przez ostatnią ze stron postępowania, decyzja staje się ostateczna i prawomocna.

DODATKOWE INFORMACJE

Podziału nieruchomości można dokonać w postępowaniu:

dwuetapowym – jeżeli jest on zgodny z ustaleniami planu miejscowego, a w przypadku braku planu, jeżeli nie jest sprzeczny z przepisami odrębnymi albo jest zgodny z warunkami określonymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (art.93 i art.94 ustawy o gospodarce nieruchomościami),

– I etap – postanowienie o możliwości podziału,
– II etap – decyzja zatwierdzająca podział.
jednoetapowym – decyzja zatwierdzająca podział – niezależnie od ustaleń planu zgodnie z celem podziału wskazanym w art. 95 ustawy o gospodarce nieruchomościami, t.j.:

1) zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej co najmniej dwoma budynkami, wzniesionymi na podstawie pozwolenia na budowę, jeżeli podział ma polegać na wydzieleniu dla poszczególnych współwłaścicieli, wskazanych we wspólnym wniosku, budynków wraz z działkami gruntu niezbędnymi do prawidłowego korzystania z tych budynków;

2) wydzielenia działki budowlanej, jeżeli budynek został wzniesiony na tej działce przez samoistnego posiadacza w dobrej wierze;

3) wydzielenia części nieruchomości, której własność lub użytkowanie wieczyste zostały nabyte z mocy prawa;

4) realizacji roszczeń do części nieruchomości, wynikających z przepisów niniejszej ustawy lub z odrębnych ustaw;

5) realizacji przepisów dotyczących przekształceń własnościowych albo likwidacji przedsiębiorstw państwowych lub samorządowych;

6) wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o ustaleniu lokalizacji drogi publicznej;

6a) wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej;

6b) wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego;

6c) wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o pozwoleniu na realizację inwestycji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych;

7) wydzielenia działki budowlanej niezbędnej do korzystania z budynku mieszkalnego;

8) wydzielenia działek gruntu na terenach zamkniętych.

Ponadto podział nieruchomości nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki gruntu nie mają dostępu do drogi publicznej; za dostęp do drogi publicznej uważa się również wydzielenie drogi wewnętrznej wraz z ustanowieniem na tej drodze odpowiednich służebności dla wydzielonych działek gruntu albo ustanowienie dla tych działek innych służebności drogowych, jeżeli nie ma możliwości wydzielenia drogi wewnętrznej z nieruchomości objętej podziałem. Nie ustanawia się służebności na drodze wewnętrznej w przypadku sprzedaży wydzielonych działek gruntu wraz ze sprzedażą udziału w prawie do działki gruntu stanowiącej drogę wewnętrzną.

Zgodnie z paragrafem 4 ust. 1 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 roku w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości (Dz. U. Nr 268, poz. 2663) jeżeli przedmiotem podziału jest nieruchomość zabudowana, a proponowany jej podział powoduje także podział budynku, granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu powinny przebiegać wzdłuż pionowych płaszczyzn, które tworzone są przez ściany oddzielenia przeciwpożarowego usytuowane na całej wysokości budynku od fundamentu do przykrycia dachu. W budynkach, w których nie ma ścian oddzielenia przeciwpożarowego, granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu powinny przebiegać wzdłuż pionowych płaszczyzn, które tworzone są przez ściany usytuowane na całej wysokości budynku od fundamentu do przykrycia dachu, wyraźnie dzielące budynek na dwie odrębnie wykorzystywane części, które mają własne wejścia i są wyposażone w odrębne instalacje.

Wzory wniosków:

wzór wniosku o podział nieruchomości – postanowienie PDF